Obez hayvanlar deyince aslında aklımızda pek bir şey canlanmıyor. Çünkü hayvanların çoğu doğal ortamlarındaki gibi hareket etmeye çalışıyorlar. Abur cubur gibi zararlı alışkanlıkları da olmadığı için çok fazla şişman hayvana rastlamak mümkün değil. Fakat şişman evcil hayvanlara rastlamak çok da zor değil.
Bakalım hayvanlarda obezite nasıl oluyormuş? Hangileri photoshop, hangileri gerçek ayırt edebilecek misiniz?
Mesela ayılar obez hayvanlar mıdır? Onlardaki obezite hastalığı mıdır yoksa kendi doğaları gereği mi kilo alırlar? Kilo almazlarsa 7 ay boyunca hiçbir şey yemeden nasıl kış uykusuna yatarlar? Ayılardaki şişmanlık bizce obezite hastalığı sayılmaz.
Kilo alma ve kilo verme konusunda en etkili mekanizma nedir diye sorulsa, büyük ihtimalle hepimiz metabolizma cevabını verebiliriz. Zayıflama konusunda sıkıntı yaşayanların, sorunu kendi üzerinden atmasına olanak sağlayan bir kavram, metabolizma… Metabolizma nasıl çalışır? Metabolizma nasıl hızlandırılır? Metabolizma hakkında bazı yanlış bilinen efsaneler bulunmaktadır.
Metabolizma hakkındaki gerçeklere hep birlikte gözatalım…
Pek çok insan, kilo kaybetmek ya da daha ince görünmek konusunda yaşadıkları zorluğun ve başarısızlığın metabolizma kaynaklı olduğunu düşünür ve bu durumdan rahatsızlık duyar. Fakat bu düşüncenin sadece bir kısmı doğrudur. Vücudun besinleri enerjiye dönüştürme süreci, kilo alma konusunda günah keçisi olmamalıdır. Gerçekte bu süreç, nadiren aşırı kilo almanın sebebi olmaktadır.
Kilo verme açısından tek gerçek, vücudun sadece yaktığından daha az kalori tükettiği durumlarda kilo vermenin mümkün olduğudur.
Kilo vermenin daha karmaşık hale geldiği ikincil durumlarda ise, metabolizmayı hızlandıracak şeyleri deneyen kişiler arasında bir karmaşa söz konusu olmaktadır.
Bu makalede metabolizma hakkındaki yanlış anlaşılma ve efsaneleri düzeltmek ve bu doğrultuda kişilerin metabolizmalarını hızlandırma düşüncesiyle istemedikleri şeyleri yapmak ve yemek zorunda kalmamalarını sağlamak amacıyla gerçek metabolizma gerçeklerini aktarmaya çalışacağız.
Efsane 1: Kahvaltı Yapmak Metabolizmayı Hızlandırır
Kahvaltı bireysel bir öğündür. Bu doğrultuda, kahvaltı sırasında yeterli besin değerine ve yeterli kaloriye sahip yüksek kalitede gıdalar tüketmek büyük önem taşır. Geçen yıl yapılan bir araştırma, kahvaltının kilo kaybı açısından hiçbir etkisi olmadığını öne sürmüştür.
Diyette olan ve kahvaltı yapan kişilerin, kahvaltıyı atlayanlara göre fazladan kilo kaybı yaşamadığı gözlenmiştir.
Bu nedenle eğer sabah kendinizi aç hissetmiyorsanız hiçbir şey yemeyin. Eğer açsanız da, karbonhidratlardan kaçınarak, daha hafif yiyecekleri tercih edin. Karbonhidratları yemeyi ertelediğiniz takdirde vücut enerji üretme sürecinde önce şeker depolarını daha sonrasında da yağları yakacak ve kilo vermek mümkün olacaktır.
Efsane 2: Enerji İçecekleri Metabolizma için Faydalıdır
Enerji içecekleri uyarıcı etkisine sahip kafein içerdikleri için metabolizmayı hızlandırabilirler, fakat bunun yararlı olduğunuz söylemek mümkün değildir. Eğer stres altındaysanız, herhangi bir şekilde kafein tüketmeniz, zararı etkilere neden olabilir. Diğer yandan enerji içecekleri yapay içeriklerinin yanı sıra yüksek oranda şeker barındırırlar. Bu açıdan da vücuda zarar verirken, aynı zamanda kilo alımına neden olurlar.
Efsane 3: Metabolizmanın Aktif Çalışması için Birkaç Saatte Bir Yemek Yemek Gerekir
Yemek aralarında, sindirim sistemine dinlenmesi için zaman vermek, doğru sindirim açısından oldukça önemlidir.
Fakat bu durum, diğer her şey gibi, kişiye özgü bir durumdur. Bazı insanlar daha sık yemeye ihtiyaç duyarken, daha fazla kalori yakabilirler. Özellikle ağır sporlar yapan atletler için, bu durum bir gereksinim bile olabilmektedir. Fakat bu durum herkes için geçerli bir durum değildir.
Gün içerisinde sürekli küçük öğünlerle beslenmeniz, sonunda normalden daha fazla yemenize ve daha fazla kalori almanıza neden olacaktır. Bu açıdan, günlük yeme düzeni ve sıklığı, tamamen bünyenize, alışkanlıklarınıza ve vücudunuzun yiyecekleri nasıl metabolize ettiğine göre değişir.
Efsane 4: Acı Biber ve Soslar Yağ Yakımına Yardımcı Olur
Acı sosların yağ yakımını hızlandırdığı, en yaygın metabolizma efsanelerinden biridir. Bu noktada, acının doğrudan yağ yakınında bir etkisi olmadığı, deneysel verilerle ortaya konuştur. Yeni yapılan bir araştırma tatlı biberlerin metabolizmayı hızlandırma konusunda daha etkili olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, acı sos ya da diğer baharatlı besinleri sevmiyorsanız, kendinizi zorlamadan istediğiniz sosları kullanabilirsiniz.
Uzmanlara göre öğle yemeğini atlamak sadece vücudunuzda stres yaratan bir durumdur. Düzensiz yeme alışkanlığı hormonsal problemlere neden olmaktadır. Sağlıklı bir insan, ayda birkaç defa öğle yemeğini atlayabilmektedir. Fakat bu durumun alışkanlık haline gelmesi vücudu olumsuz etkileyecektir. Vücudun etkin bir şekilde kalori yakması için, düşük kalori ve uzun süreli bir diyet yapmak gerekir. Bu doğrultuda, tek bir öğünü atlamak, sorasında daha fazla açlık hissederek, akşam yemeğinde aşırı yemeye neden olmaya neden olması dışında, herhangi bir fayda sağlamayacaktır.
Efsane 6: Zayıf İnsanlar Hızlı, Şişman İnsanlar Yavaş Metabolizmaya Sahiptir
Kilo konusunda kişilerin bünyesel olarak ne durumda olduğunu bilmek mümkün değildir. Bir kişi, tiroit bezinde var olan bir problem nedeniyle çok fazla kilo kaydedip, aşırı zayıf bir hale gelebilir. Diğer yandan, vücudun herhangi bir sisteminde yanlış ya da eksik çalışan bir sistem ya da hormon, obeziteye varabilecek kilo alımları aniden olabilmektedir.
Bu noktada, kişilerin besinleri yakarak enerjiye dönüştürmesini etkileyen pek çok değişken bulunmaktadır. Pek çok zayıf insan, dinlenme durumunda vücutları daha az yağ yaktığından gerçekte yavaş çalışan bir metabolizmaya sahiptir. Kaslar, süreçte en fazla etkiye sahiptir. Vücudundaki kas oranı yüksek olan kişiler, bu anlamda, daha hızlı metabolizmaya sahiptir.
Efsane 7: Günde 1000 Kaloriden Az Tüketmek Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Günlük yaşam rutini, yaş, cinsiyet ve fiziksel aktiflik düzeyine göre, her kişinin gün içerisinde ihtiyaç duyduğu belli bir kalori miktarı vardır. Vücudun gün içerisinde ihtiyaç duyduğu enerji, bu kaloriler doğrultusunda sağlanmaktadır. Bu doğrultuda, bu efsane, sadece yanlış olmakla kalmayıp, aynı zamanda çok tehlikeli bir görüşü ifade eder. Daha az kalori, daha az besin ve besin yapı taşı anlamına gelirken, bu durum besin yetersizliğine ( yetersiz beslenme) neden olur. Yanı sıra, böyle bir tüketim durumu metabolizma hızını da ciddi oranda düşüreceğinden, yapılmaması gerekir. Diğer yandan, vücudun ihtiyacından daha az kalori tüketmek, vücuttaki stres yükünü önemli derecede arttırır. Bu aşamada, vücut enerji kaynağı olarak gördüğü yağı depolamaya devam eder ve kilo alma gerçekleşir.
Efsane 8: Gece Geç Saatte Yenen Her Yiyecek Vücutta Yağa Dönüşür
Gece atıştırmaları, pek çok kişinin zararı olduğunu düşündüğü halde, vazgeçemediği alışkanlıkları arasında yer alır. Bu açıdan, gece yemek yemek çok da doğru bir fikir olmasa da, bu durum karşısında panik olmaya da gerek yoktur. Sonuçta, bu yiyecekler, gün içerisinde alınan diğer gıda tüketimleri ile aynı şekilde işlenecektir.
Eğer yüksek kalitede ve yeterli yapı taşına sahip besinler aldıysanız ve atıştırma sonrası 1 ya da 2 saat kadar beklediyseniz, sorun yaşamazsınız.
Efsane 9: Hızlı Kilo Kaybı Metabolizmayı Hızlandırır
Hızlı kilo kaybının metabolizmayı hızlandırdığına dair efsane, biraz önce bahsi geçen günde 1000 kalori altı tüketimle aynı doğrultuda ilerleyen bir görüşü ifade eder. Hızlı kilo vermek, vücut açısından hem sistemlerin koordinasyonu ve işleyişi, hem de vücudun enerji üretim sürecini etkilemektedir. Bu anlamda hızlı kilo vermek, vücudu abartılı açlık derecesine getiren ve metabolizmanızı yavaşlatmaktan başka bir işe yaramayan bir durumdur. Metabolizmanın yavaşlamasının nedeni ise vücudun ileride ihtiyaç duyacağı enerji için yakım sürecini ayarlaması ve yağ depolamasıdır.
Efsane 10: Metabolizmanız ile İlgili Yapabileceğiniz Hiçbir Şey Yok, Yapınız Neyse Odur!
Metabolizma kişiye özgü bir çalışma sistemine sahip olsa da metabolizmanın belirli bir yapıda sabit olduğu ve bu yönde değişiklik olmayacağını düşünmek, bir anlamda öğrenilmiş çaresizliği ifade eder.
Her besin maddesinin metabolizma üzerindeki etkileri birbirinden farklı olmaktadır. Bazı besinler metabolizmanın daha hızlı çalışmasını sağlarken, bazıları yavaşlatır. Bu noktada, sihirli bir besin türü yoktur.
Metabolizmayı etkileyen bir diğer faktör de vücudun kas oranıdır. Vücuttaki kas oranı ne kadar fazlaysa, metabolizma o kadar hızlı çalışacaktır. Bu doğrultuda metabolizmanızı hızlandırmak ve ilerleyen yaşlarda doğal bir süreç halinde yavaşlamasını azaltmak için kas yoğunluğunu arttıracak sporlara yönelmeniz faydalı olacaktır.
Yapılan bazı araştırmalara göre, yeterli ve düzenli uyku da metabolizma hızı açısından olumlu etkilere sahiptir. Bu doğrultuda, kendinizi yorgun hissettiğiniz zamanlarda, vücudunuzun kan şekeri seviyesini yönetme kabiliyeti düşmekte ve bu durum açlık hissetmenize neden olmaktadır.
Kardiyologların reddettiği 15 yiyecek yazımızda, yurtdışında yapılmış bir araştırmanın detaylarını sizler ile paylaşacağız. Kardiyologlar kalp hastalıkları ve kalp hastalıklarına yol açan yiyecekler konusunda sürekli araştırma içindeler, dolayısıyla son yayınları da takip etmektedirler. Bu konuda en doğru bilgiye, kalp doktorlarının davranışlarına göz atarak ulaşabiliriz.
Kalp doktorlarının yemeyi reddettiği 15 yiyecek neler?
Kardiyologlar da herkes gibi aynı şekil ve boyutta insanlar olmasına rağmen, bir farkları var. Onlar, vücutları ve vücudun en önemli organı olan kalp hakkında, olumlu ve olumsuz faktörler ve bu faktörlerin etkileri konusunda daha bilinçli ve farkındalık sahibiler. Bu farkındalık doğrultusunda, kardiyologlar, sadece diyet yapmanın kalp krizi riskini azaltmayacağı görüşünü savunmaktalar.
Şeker ve Şekerlemeler
Şekerli ve Gazlı İçecekler
Cipsler
Kızarmış Yiyecekler
Alkol Tüketimi
Domuz Eti
Soğuk Kesim Ürünler (Sosis, Salam, Jambon)
Sosisli Sandviç
Hazır Peynirler
Konserve Yiyecekler
İşlenmiş ya da Dondurulmuş Gıdalar
Pişmiş Hazır Gıdalar
Mikrodalgada Pişirilen Hazır Yemekler
Dondurma
Enerji İçecekleri
Northwestern Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Bölümü Şefi Dr. Clyde W. Yancy’a göre; sağlıklı gıdalar tüketirken, diğer yandan sigara içiyorsanız ve fiziksel olarak aktif değilseniz, konjestif kalp yetmezliğine yakalanma konusunda daha az riskli olmazsınız.
Amerika’da, hazırlanan istatistiksel sonuçlara doğrultusunda, kalp rahatsızlıklarının hem kadın hem de erkeklerde ölümlere neden olduğu ve her yıl 610.000 kişinin – her 4 ölümden birinin – kalp hastalıklarına bağlı gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, her yıl yaklaşık 735.000 Amerikalının da kalp krizi geçirdiği yine bu veriler doğrultusunda ortaya çıkmaktadır.
İyi bir diyet, daha fazla egzersiz ve en önemlisi de porsiyon kontrolünün olduğu, kapsamlı bir sağlıklı yaşam rutinin parçası olmalıdır. Bu durum, sadece ne yediğimizle değil, hangi yollarla kalori tükettiğimizle de ilişkilidir. Bu doğrultuda, ölçülü olmanın başarının anahtarı olduğu kanıtlanmıştır.
Hiç kimse süper derecede kısıtlı bir diyeti sürdüremez, çünkü beyin bir süre sonra bunu bırakmak isteyecektir. Bu tamamen kimyasal bir bağımlılık sürecini ifade eder. Bu yüzden, yasaklı yiyeceklerle ilgili kesin bir liste yoktur. Örneğin; kırmızı et yemek, her gün bunu devam ettirdiğiniz sürece yanlıştır. Minimal düzeyde işlenmiş, şekersiz ve az tuzlu gıdalara odaklanarak bir beslenme düzeni oluşturmak, bu noktada en iyi ve faydalı yol olacaktır.
Kardiyologların, kalp sağlığı üzerindeki etkileri ve zararlarını göz önünde bulundurarak, tüketiminden kaçındıkları ya da minimum düzeyde tüketilmesini tavsiye ettikleri bazı gıdalar bulunmaktadır. Kalp sağlığının yanı sıra, genel vücut sağlığını da olumsuz yönde etkileyecek içeriklere sahip olan ve kalori düzeyleri bakımından kilo alma ve obeziteyi tetikleyen bu gıdalar şu şekilde sıralanmaktadır.
1) Şeker ve Şekerlemeler
Özellikle çok miktarda tüketilen rafine şeker vücut için büyük bir zehirdir. İnsülin direncine neden olan şekerlemeler, devamında kilo alımına ve zamanla obeziteye neden olur. Sonrasında ise kötü kolesterol yükselir. Kaslar haricide vücudun şekere ihtiyacı yoktur ve kaslar fazla şekeri depolayamaz. Bu doğrultuda şeker fazlası, vücut kütlesini arttıran yağ hücrelerinde depolanır.
2) Şekerli ve Gazlı İçecekler
Şekerli ve gazlı içecekler, hiçbir besin değeri içermeyen ve yoğun kalori içeren yararsız maddelerdir. Yanı sıra obezite oluşumunda payları bulunur. Diyet içecekler, normal olanlarına göre daha zararlıdır. Bu içecekler, insanı çeşitli yollardan yavaş yavaş öldüren maddelerdir.
3) Cips
Cipsler, ister kızartılmış isterse az yağlı ya da yağsız değerde olsun, kalori yüklü gıdalardır. Patates cipsleri, yağ ikamesi olan sentetik yağlar ile üretildiklerinden, yaşlanmayı hızlandıran gıdalar kategorisinde yer alır. Sentetik yağlar, normal yağ, kalori ve kolesterol içermeseler de, antioksidan özellikteki A, E, D ve K vitaminleri ile karoteonoidlere yapışarak, bu yararlı vitaminleri vücuttan dışarı atarlar.
Ufak Bir Hatırlatma
Obezite.com sitemizde, sadece sağlıklı yaşam için sağlıklı beslenme desteklenmektedir.
Güncel sağlıklı yaşam araştırmaları ve dünyanın en iyi tıp fakültesi olan Harvard Üniversitesi’nin obezite ile ilgili çalışmaları derlenerek sitemizde yayınlanmaktadır.
Sağlıklı yaşam sevdalıları için linklerini veriyoruz.
Lütfen sitemizdeki diğer yazıları da okuyun ve beğendiklerinizi sevdiklerinizle paylaşarak okutunuz.
Sağlıklı yaşam için çalışıyoruz…
Sağlığınıza
Obezite.com Ekibi
4) Kızarmış Yiyecekler
Kızarmış yiyeceklerle ilgili olumsuz pek çok görüş bulunmaktadır. Dr. Yancy’e göre kızarmış yiyecekleri yemek için herhangi bir sebep yoktur. Bu tür yiyeceklerin kardiyovasküler (kalp ve damar sistemi) açıdan hiçbir faydası bulunmamaktadır. Diğer yandan, aynı yağ ile ikinci defa kızartma yapılması durumunda, yağ içeriği kanserojen hale gelir ve bu besinlere de geçer. Yağ moleküllerinin yüksek sıcaklıkta patlaması sonucu serbest radikaller açığa çıkar. Kızarmış besinlerin içerisindeki trans yağlar, vücutta hasarlar oluşmasına neden olur. Kötü kolesterolün yükselmesine, arterlerin daralmasına ve sertleşmesine neden olurlar. Ek olarak, kötü besinlerle beslenme, tiroidin yeterli hormon üretimi konusundaki aktifliğini de olumsuz etkiler.
5) Alkol Tüketimi
Alkol, çok fazla boş kalori ve şeker tüketiminden başka bir şey değildir. Alkol, kalp krizi ve inme riskini 5 kat arttıran atriyal fibrilasyonu (aritmiler) tetikler. Ayrıca, aşırı alkol tüketimi, karaciğerin kan pıhtılaşmasına yardımcı malzeme üretimini durdurarak, yine ciddi sağlık sorunlarına neden olur.
6) Domuz Eti
Thomas Jefferson Üniversitesi Kardiyak Kateterizayon Laboratuvarı Eş Direktörü Dr. David Fischman domuz etinin içerisinde çok fazla yağ olduğunu belirtmiştir. Domuz etinin içerisindeki nitrit ve nitrat içerikleri, bu besinlerin rengini uzun süre muhafaza etmesin sağlarken, vücuda hiçbir faydası yoktur. Diğer yandan, bu nitrit ve nitratlar kanserojen maddeler olan nitrizominlere dönüşmektedir.
7) Soğuk Kesim Ürünler (Sosis, Salam, Jambon)
Soğuk kesim ürünler, yine yüksek miktarda sodyum ve yağ içeriğine sahiptir. Dr. Fischman’a göre Türkiye’de bu ürünler daha az yağlı olmakla beraber, tuz oranı çok yüksektir. Bu nedenle, bu tür soğuk kesim ürünlerin fazla tüketimi hipertansiyona (yüksek tansiyon) ve kan damarlarının zarar görmesine ve beraberinde diğer ciddi sağlık sorunlarına da yol açmaktadır. (Dünya Sağlık Örgütü de bu tarz ürünlerin kanserojen olduğuna dair açıklamasını geçen aylarda yapmıştı.)
8) Sosisli Sandviç
Sosisli sandviç vb. gıdalar, çok yönlü işlenmiş olmaları ve aşırı tuz içermeleri açısından zararlıdır. Bu açıdan, Dr. Fischman bu tür yiyeceklerin hiç kimse için esas gıdalardan biri olmaması gerektiğini belirtmektedir.
9) Hazır Peynirler
Peynir, yüksek kalorili bir besin maddesi olduğundan, çok fazla peynir tüketimini sağlık açısından faydalı değildir. Dr. Fischman bu konuda, peynir içeriği yüksek pizza için, bir akşam için telafi edilebilirken, her akşam yemenin sadece kalori almaktan başka bir şey olmadığını dile getirmiştir. Ortalama 6 – 9 gram arası bir peynir dilimi ortalama 100 kaloriye eşitken, aynı zamanda büyük çoğunluğu doymuş nitelikte yüksek miktarda yağ içerir. (Konuda bahsi geçen peynirler; krem peynir, light peynir, labne peynir gibi endüstriyel peynirlerdir. Doğal kaliteli peynirler, zengin protein kaynağı içerdiklerinden dolayı faydalıdır.)
10) Konserve Yiyecekler
Konserve yiyeceklerin tamamı, yiyecekleri korumak adına, yüksek oranda sodyum içerir. Bu nedenle, konserve gıdaların yerine, taze besinleri tüketmek gerekir. Uzmanlar, bu açıdan, ister organik, isterse inorganik olsun, taze meyve ve sebzeleri daha fazla tüketmenin vücut açısından çok daha faydalı olduğu görüşündedir.
11) İşlenmiş ya da Dondurulmuş Gıdalar
İşlenmiş ya da dondurulmuş gıdalar, genel olarak kimyasallar, katkı maddeleri ve koruyucular içermesinden dolayı sağlıklı değildir. Taze gıdalar, daha fazla yapı taşı içeriği ile daha yüksek besin değerine sahiptir ve aynı zamanda daha düşük kalorilidir. İşlenmiş ya da dondurulmuş gıdalar ise çoğunlukla yapay tatlandırıcı ve kıvam artırıcılar içerir. Yanı sıra, bu gıdalar yüksek seviyede sodyum yüklemesi ile üretilirler.
12) Pişmiş Hazır Gıdalar
Pişmiş hazır gıdalar yüksek yağ ve şeker oranı beraberinde yüksek kalori içeren yiyeceklerdir. Hazır pişmiş gıdalarda, firmalar 0.5 gramı aşmayan trans yağları içerik listesinde belirtmediğinden, besinlerin gerek yağ değerlerini ta olarak görmek mümkün değildir. Bu nedenle, uzmanlar, bu tür gıdaları hidrojenize yağ yerine tereyağı kullanarak ve şeker miktarını azaltarak evde hazırlamanın daha doğru olacağını savunmaktadır.
13) Mikrodalgada Pişirilen Hazır Yemekler
Mikrodalgada ısıtılan yiyecekler, kutulu hazır yiyecekler kategorisinde yer alır. Daha çok akşam yemeklerinde hızlı öğün olarak kullanılan bu hazır ürünler sağlık açısından herhangi bir fayda barındırmayan, tam tersine içerikleri ile zararı olan gıdalardır. Genel olarak, bu tür yiyecekler yine yüksek oranda sodyum katkısı beraberinde yüksek kalori içeriğine sahiptir.
14) Dondurma
Kilolarından şikâyetçi olan pek çok kişi dondurma tüketimini sürdürmektedir. Oysa uzmanlar, dondurmanın yüksek kalori ve yağ içerdiğini ve bu doğrultuda yüksek kolesterolü tetiklediğini ortaya koymaktadır. Bu açıdan özellikle şişmanlıktan şikâyet eden kişilerin dondurma tüketiminden kaçınmaları gerekir.
15) Enerji İçecekleri
Enerji içecekleri de kardiyologların tüketimini onaylamadığı içecekler arasında yer alır. Enerji içeceklerinin özellikle alkolle karıştırılarak tüketilmemesini tavsiye eden uzmanlar, her iki durumda da bu içeceklerin kalori ve şeker yönünden çok yüksek değerlere shaip olduğunu söylemektedir. Ayrıca, enerji içecekleri yüksek miktarda kafein içermesi yönüyle de, yüksek kan basıncı ve kalp krizine yol açan en tehlikeli yasal içeceklerdir.
Ufak bir rica: Eğer makaleden faydalandıysanız, sevdiklerinizin de faydalanması için lütfen paylaşınız. Sağlıklı yaşam için bir adım da siz atın. Şimdiden paylaşımınız için çok teşekkür ederiz.
Genel olarak kardiyologların tüketmedikleri, reddettikleri ürünlerin listesi bu şekilde. Bunun dışında kalan; taze ve doğal sebze, meyve, yumurta, baklagiller, kuruyemişler ve baklagiller gibi birçok besin maddesi doktorlar tarafından tüketilmektedir.
