Dürtüsellik ve Hiperaktivite Çocukların Beslenmesini Etkiliyor mu?
Bebeklik çağından itibaren düzenli beslenmenin, çocuğun gelecekteki bilișsel becerileri ve okul başarısı ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Hayattaki en temel eylemlerimizden biri olan yeme eylemi, küçük yaşlarda şekillenmektedir. Çocuklarımızın beslenmesi en yakın çevresi tarafından yönetiliyor. Bu yüzden onların yediği ve yemediği her şeyden aslında bizler sorumluyuz.
Araştırmalar, hareketli ve dürtüsel çocukların daha fazla abur cubur yediğini göstermektedir.
Bu çalışmalar, dürtüsel çocukların anne babalarının daha dikkatli ve planlı olması gerektiğine dikkat çekmektedir.
Çocukların Tercihi Tatlı
Obezite, hem çocukluk ve ergenlik, hem de erişkinlikte görülen modern dünyanın en yaygın ve ciddi sorunlarından biri olarak kabul edilmektedir.
Obezlerde daha fazla dikkat eksikliği ve dürtüsellik bildirilmesi, ilgiyi bu çocukların beslenme alışkanlıkları üzerine çekmiştir.
Çalışmalar obez çocukların çok yemek, yağlı yemek veya tıkınırcasına yemek gibi erişkinlerde görülen yeme bozuklarından çok şeker, çikolata, kek pasta gibi tatlı yiyecekleri çok fazla tüketmelerinden dolayı fazla kilolu olduğunu göstermiştir. Çoğunlukla küçük yaşlarda tanınan dikkati sürdürmede yetersizlik, dürtüsellik ve hiperaktivite ile karakterize olan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), gelişimsel bir bozukluktur. Yapılan araştırmalarda çocukluk çağı popülasyonunun yaklaşık %5-7’sini etkilerken, erişkinlikte yaklaşık %60’nın sorunun devam ettiği görülmektedir.
Çocuğunuzun Yemek Düzeni Sizin Elinizde
Obezite ve DEHB ilişkisini araştıran çalışmalar, hiperaktivite ile doğrudan ilişki bildirmezken, özellikle dürtüsellik ve dikkat eksikliğinin obezite ile ilişkisine işaret edilmektedir.
Obezite tedavisi görenlerde DEHB’nin beklenenin oldukça üstünde olduğu, obezitelerinin tedavisi için daha fazla tedavi başvurusu ve daha uzun süre tedavi aldıkları tespit edilmiştir.
Bu noktada biz ebeveynlere düşen görev, çocuğumuzun yediği şeylere dikkat etmemizdir. Çocuğun çevresindeki bakıcı, babaanne, anneannne, öğretmen gibi onun için önemli bireyleri bilinçlendirmeli ve çocukların öğünlerini kesinlikle atlamamalıyız. Gerekirse bir beslenme saati hazırlamalı, çocuğun hekiminden ve bir diyetisyenden destek almalıyız. Böylelikle çocuklarımızı, fazlasıyla tercih ettiği abur cuburdan bir nebze uzaklaştırabiliriz.
Çocukları Bilgilendirin
Onları, kilo alımı konusunda ve beraberinde gelişebilecek hastalıklar hakkında bilgilendirmeliyiz. Çok çiğnemeyi ve yavaş yemeği öğretmeliyiz. Hiçbir yiyeceğe yasak koymamalı ve yiyecekle ödüllendirmemeliyiz. Yasak koyduğumuz gıdalarda, o yiyeceğe karşı aşırı istek artabilir ya da sağlıklı gıdaya olan eğilimi azalabilir. Çalışmalar, çocukların ödüllendirilen gıdadan bir zaman sonra uzaklaşıldığını göstermiştir.
Bizler beslenme dengesini çok iyi kurmalı, bunu çocuğun ilgisini çekecek şekilde davranışçı bir yaklaşım ile çok baskıcı, kontrolcü olmamaya dikkat ederek uygulamalıyız.
Mesela, sağlıklı bir kek tarifini beraber yapmak, abur cubur yemediği her gün için keyifli bir aktivite planlanması gibi.
Sağlık; zihnen, bedenen ve ruhen iyilik hali olarak tanımlanır. Çocuklarımızı, ruhları ve bedenleri sağlıklı bir şekilde yetiştirmek biz ebeveynlerin en önemli görevidir.
Sağlıklı Kurabiye Tarifi:
2 yumurta
1 çay bardağı doğranmış kuru meyve
5 yemek kaşığı yulaf ezmesi
1 tatlı kaşığı tarçın
3 yemek kaşığı yoğurt
1 paket kabartma tozu
İsteğinize göre ceviz, çiğ badem veya çiğ fındık
Önceden ısıtılmış fırında, 180 derecede 25 dakika pişirin
DEHB VE YEME BOZUKLUĞU
Öğrenci Diyetisyen SİDRE ÖZEMRE
Kaynakça;
1. Raykov T, Marcoulides GA. Canonical Correlation Analysis. An Introduction to Applied Multivariate Analysis. 1st ed. New York: Routledge; 2008. p.367-89.
2. Ü. Erkorkmazlar ve ark. Çocuklarda Yeme Davranışı ile Ebeveyn Besleme Tarzı Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2013;33(1).
3. Ö.Kavakçı,Y.DemirelCumhuriyet Tıp Dergisi Cumhuriyet Tıp Derg 2011; 33: 413-420